Duurzame waarden inzetten in toezicht, op een manier die ‘volhoudbaar’ is, hoe doe je dat? Docent Marjolein Baghuis van de module Toezicht op maatschappelijke impact, sprak erover met deelnemer Riet Lenting*. Riet Lenting houdt toezicht op de Branchevereniging Kringloopbedrijven Nederland, is directeur van Kringloop Zeist en volgde de verdiepingsmodule Toezicht op maatschappelijke impact.
Een fusie van belangen
Elke kringlooporganisatie heeft een duale missie, waarin zowel de milieukant als de sociale kant vertegenwoordigd zijn:
goederen inzamelen en verkopen bevordert de circulaire economie- de sector biedt werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt
Riet Lenting zit daar middenin en heeft met die verschillende invalshoeken te maken, waarbij ze merkt dat de aandacht voor de circulaire economie soms leidt tot een onderbelichting van de sociale kant. Riet is actief in het bestuur van de branchevereniging, en leidt daarnaast de Kringloop in Zeist en omstreken. Een boeiende combinatie waarvan ze in beide functies de vruchten plukt. “De toezichthoudende rol in het bestuur biedt me een unieke kans om een kijkje in de keuken te nemen bij andere organisaties – en om samen de sector een stap verder te helpen,” antwoordt ze op de vraag waarom ze deze toezichthoudende rol heeft opgepakt.
Drammen werkt niet, ‘haakjes’ zoeken wel
Waarden benoemen die je belangrijk vindt is één, ze verankeren in je toezicht is iets heel anders, ondervond Riet Lenting in de praktijk. “Voor mij zijn de belangrijkste waarden voor de sector de zorg voor het milieu, armoedebestrijding en werkgelegenheid“, vertelt Lenting. “Maar die waarden lijken soms strijdig. Want hoe houd je vast aan een waarde als armoede, als er geld verdiend moet worden in de sector? Hoe krijg én houd je het onderwerp op de agenda? Dat vond ik lastig. Ik weet ondertussen dat armoede ‘droppen’ als gespreksonderwerp niet werkt.
Dat kwam drammerig over en riep daardoor weerstand op. In plaats daarvan ga ik nu op zoek naar ‘haakjes’. Dat is echt iets wat ik heb geleerd in de module ‘Toezicht op maatschappelijke impact’. Ik koppel het thema armoede nu aan de sociale onderwerpen op de agenda, om het op die manier steeds weer relevant te maken. Daarnaast biedt het benadrukken van de duale missie me ook meer kansen om het thema in de aandacht te houden.”
Nog meer haakjes: medestanders en timing
De koppeling met een passend onderwerp is niet de enige manier om waarden te verankeren. Aansluiting zoeken bij medestanders binnen je RvT is een andere. Lenting: “Daarvoor ga ik graag een-op-een gesprekken aan. Zo leer je elkaar beter kennen, hoor je wat ieders beweegredenen zijn en merk je wat de anderen belangrijk vinden.” Daarnaast is timing van belang. Soms moet je even wachten met je punt. Maar er komt altijd weer een moment dat het onderwerp wel opportuun is. Lenting: “Ik heb geleerd om meer sensitief te zijn. Om na te denken over het goede moment. Om alert te zijn op aanhaakmomenten in de discussies.”
Duurzaamheid gaat om volhoudbaarheid
Riet Lenting realiseert zich het belang van aandacht voor de langere termijn heel goed. “De korte klap werkt niet voor een thema als duurzaamheid. Je moet blijven volhouden. En ook ideeën en businessmodel moeten volhoudbaar zijn, want uiteindelijk moet je ook financieel gezond blijven. Daarom noem ik duurzaamheid ook wel volhoudbaarheid.” Met haar medebestuurders werkt ze aan toekomstgericht toezicht, waarmee het bureau en de sector echt geholpen zijn.
Een goed toezichtplan en diversiteit in het (toezichthoudende) bestuur zijn hiervoor essentieel en zijn niet voor niets belangrijke onderdelen van toezicht nieuwe stijl. Dat maakt dat het toezicht is gericht op de toekomst en de waarden, en verder gaat dan alleen de financiële doelstellingen. Lenting: “Onderwerpen als armoede en milieu hebben zorgvuldige tijd nodig, maar het is best lastig om er in online vergaderingen langer of dieper in te gaan. Elkaar weer echt ontmoeten maakt dat gemakkelijker.”
Inspiratie voor leken en experts
Gevraagd naar een terugblik op haar deelname aan de verdiepingsmodule ‘Toezicht op maatschappelijke impact’ en de vertaling naar de praktijk, antwoordt Riet Lenting: “Deze dag maakt het thema toepasbaar voor zowel toezichthouders die al veel over het thema weten, als voor mensen die nog maar net aan dit onderwerp beginnen. Het gaat niet alleen om kennis en vaardigheden, maar ook om inspiratie vanuit de talloze verhalen en voorbeelden én om het meedenken en constructief feedback geven bij het opstellen van een eigen actieplan. Ik voel me echt geïnspireerd om verdere stappen te zetten met dit thema.”
Ook aan de slag met duurzaamheid, maatschappelijke impact en lange termijn waardecreatie in je rol als toezichthouder/commissaris? Schrijf je dan in voor onze online verdiepingsmodule Toezicht op maatschappelijke impact
Eerst meer weten? Bestel dan het praktische e-book.
*Riet Lenting, zie haar LinkedInprofiel, houdt toezicht op de Branchevereniging Kringloopbedrijven Nederland en directeur van Kringloop Zeist.