We zitten middenin grote maatschappelijke veranderingen. De wereld is in transitie en dat raakt ook jouw rol als toezichthouder. Oude structuren en systemen kraken. Nieuwe vragen dienen zich aan. En jij? Jij bent nodig. Als bewaker van waarden, en voor de broodnodige tegenkracht. Om mee te denken en te spiegelen. Het is tijd voor toezicht dat wérkelijk van betekenis is. Toezicht dat raakt. Vanuit wie jij bent, niet vanuit welk governancesysteem dan ook.
Waarom zouden we nog langer leunen op de governance codes, die alleen maar leiden tot afvinkgedrag, complexiteit en weg van de langetermijn? Waarom denken in systeembenaderingen, als de uitdagingen liggen in de manier van denken en (samen)werken en om iets anders vragen? Wat meer zoden aan de dijk zet, is om als RvT echt een nieuwe stap te zetten! Maak de sprong naar toezicht vanuit positionering en innerlijke kracht. Vanuit kwaliteiten die écht helpen om een organisatie door complexe tijden heen te loodsen.
En nee, dat is niet soft. Het is noodzakelijk. Want toezicht draait allang niet meer alleen om rechtmatigheid en resultaat. Ook om relaties, waarde, ethiek en impact.
Kijk eens anders
Als ik eerlijk kijk, zie ik het vaak terug in de praktijk: een bestuurder die tekortschiet in alle veranderingen, en een RvT die daar niet naar handelt. Of een RvT die blijft hangen in de waan van de dag, in plaats van een stip op de horizon te zetten en bewust positie kiezen. Dat is geen onwil. Maar wel een gemiste kans.
Toezicht houden vraagt in deze tijd om meer dan goede bedoelingen en bestuurlijke ervaring. Het vraagt om samenwerken en moed. Om het vermogen écht te luisteren. Om scherpte én zachtheid. En lef om door te vragen. Om de vraag te durven stellen: hebben wij als RvT eigenlijk wel de vaardigheden in huis die nodig zijn in de huidige transformatie?
Inner Development Goals voor betekenisvol toezicht?
Inner Development Goals zijn vaardigheden en kwaliteiten die mensen nodig hebben om betekenisvolle verandering mogelijk te maken. Ze zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en opgebouwd uit vijf dimensies:
- Zijn – Zelfbewustzijn, innerlijke rust en aanwezigheid
- Denken – Kritisch denken, leren, visie en langetermijnperspectief
- Verbinden – Empathie, compassie, openheid
- Samenwerken – Communicatie, omgaan met conflicten, gezamenlijk leiderschap
- Handelen – Moed, creativiteit, inzet voor verandering
Deze dimensies bevatten 23 vaardigheden die je niet alleen helpen persoonlijk te groeien, maar je ook maken tot een waardevolle RvT in tijden van transformatie.
Gebruik de Inner Development Goals als kompas
De Inner Development Goals nodigen je uit om te verdiepen. De vaardigheden die we nodig hebben om deze externe ontwikkelingen aan te gaan en te versnellen geven houvast bij vragen als:
- Hoe houden we blijvend (toe)zicht op de lange termijn, ook als de waan van de dag trekt?
- Welke patronen herkennen we in het handelen van onze bestuurder, in de organisatie of daarbuiten die effectief zijn en welke beter te stoppen?
- In hoeverre benutten we de inzichten die voortkomen uit reflectie, en in hoevrre nemen we daarin contrasterende perspectieven mee in onze besluiten?
- Kent ons toezicht een ego- en/of ecoperspectief op netwerksamenwerking?
- Kent ons toezicht voldoende visie en zicht op ecosystemen?*
- Hoe wendbaar zijn wij eigenlijk als RvT? En waarom zouden we dat moeten zijn?
Je hoeft niet alles tegelijk te doen. Maar begin. Bewustwording in je RvT is de eerste stap.
Van systeem naar samenspel
Toezicht moet geen invuloefening zijn. Het is een samenspel tussen mensen, perspectieven, waarden en belangen. Juist in deze tijd heb je toezicht nodig dat past bij de unieke opgaven van de organisatie. Dat meebeweegt en dat waarde toevoegt. Dus laten we de vraag stellen die er echt toe doet: hoe vaardig zijn wij als RvT in het houden van toezicht dat verandert, verdiept en verbindt?
Kom naar de Broedplaats Toezicht in Turbulente Tijden
Wil je als RvT deze extra stap zetten? Weg van ‘zoals het hoort’, naar ‘wat werkt’? Wil je onderzoeken hoe je je toezicht kunt vernieuwen vanuit positionering en innerlijke kracht? Dan ben je van harte welkom in onze broedplaats. Een plek waar je samen met andere toezichthouders ruimte maakt voor reflectie, verdieping en vernieuwing.
Geen vinklijstjes. Geen vaste formats. Maar wel houvast en échte gesprekken over wat nodig is. In jouw RvT. In jouw rol. En in deze tijd.
Ik ben benieuwd: hoe kijk jij naar toezicht dat begint van binnenuit? Schrijf je in voor de Broedplaats Toezicht in Turbulente Tijden en geef samen met Caroline en Charlotte richting aan toezicht dat ertoe doet.
* Zie het boek: ‘Klimaatwerkers’ van Charlotte Extercatte (2022)