Sta jij op een kruispunt in je leven op zoek naar een nieuw avontuur? Vraag jij jezelf al een tijdje af of de rol van toezichthouder bij jou past? Ben jij binnen je netwerk getipt om toezichthouder te worden, maar twijfel je of jij dit wel kan?
In deze ToezichthouderTips delen we waardevolle tips en adviezen van Lidewij Gerner (docent en HR-adviseur Talentontwikkeling bij De Erkende Toezichthouder) om te achterhalen of jij toezichthouder kunt worden. Vragen die op ons afkomen zijn:
Hoeveel tijd kost een toezichthouderschap mij?
- … Ik had mijn agenda in de avonden vrijgehouden voor de vergaderingen van de Raad van Toezicht. Nu wil de bestuurder van de commissie van onderwijskwaliteit dit in de middag plannen, zodat de beleidsmedewerker kan aansluiten. Hoe moet ik dat combineren met mijn reguliere functie?
- … Ik dacht dat de vergaderingen vaker digitaal waren. Als we op locatie vergaderen heb ik anderhalf uur reistijd voor een enkele reis. Kan ik dit combineren met mijn thuissituatie?
Dit zijn allemaal zaken waar je van tevoren goed over na moet denken. De gouden tip van Lidewij hierin: wees flexibel in je agenda en denk van tevoren na over je reistijd en hoe je een RvT gaat combineren met je andere bezigheden. Kan reistijd een belemmering voor je zijn? Ga dan bijvoorbeeld op zoek naar een RvT bij jou in de omgeving. Een RvT kost – zonder reistijd – tussen de 125 en 150 uur per jaar.
Herken jij jezelf in dit woordgebruik?
Een jonge vrouw vroeg aan Lidewij feedback na een kennismakingsgesprek. Ze was benieuwd of ze toezichthouder kon worden. Lidewij reflecteerde naar haar met wat ze daarvoor vertelde over hoe zij haar werk als manager oppakt. ‘Ik ben niet iemand die steeds besluiten neemt, ik help mensen liever om zelf besluiten te nemen. Ik stel ze vragen en ik reflecteer daarop. Bijvoorbeeld door te zeggen: Ik hoor dat je deze stap wil ondernemen, hoe past dat volgens jou bij de visie die wij als organisatie hebben?’
Als iemand op deze manier werkt, dan is dit een mooie basis om toezichthouder te kunnen worden. Dan ben je als het ware al een aankomend toezichthouder, alleen heb je het zelf nog niet door! Door je te verdiepen in het vak kun je jezelf de rol van toezichthouder eigen maken. Lidewij gunt alle aankomende toezichthouders de tijd om zichzelf te ontdekken als toezichthouder en om in zichzelf te investeren door het volgen van een opleiding. Je legt hiermee een mooie basis. En daarna is het tijd om vlieguren te gaan maken in deze nieuwe rol.
Herken jij jezelf in deze vaardigheden?
Reflecteren, spiegelen, onderzoekende vragen stellen, luisteren: dit zijn vaardigheden waarop Lidewij let in de wervings- en selectieprocedure bij mensen die nog geen toezichthouder zijn. Zeker als je in je reguliere werk jezelf herkent in deze manier van communiceren. Als kandidaten zich daarnaast verdiept hebben in de rol van toezichthouder en zin hebben om zich te ontwikkelen in deze rol, dan spring je eruit in een wervings- en selectieprocedure. Deze kandidaten stelt Lidewij graag voor aan de selectiecommissie van de RvT die ze ondersteunt.
Zit jij in de doe-modus?
Regelmatig ontmoeten we mensen die vanuit hun reguliere functie in de doe-modus zitten en dit meenemen naar de rol als toezichthouder. Deze mensen geeft Lidewij terug: jij houdt toezicht, de bestuurder bestuurt. Welke houding neem jij aan zodat de bestuurder kan besturen en uitvoeren? Welke vragen zijn hierbij helpend? Hoe voer je het gesprek met een stakeholder? Hoe zorg je dat je niet op de stoel van de bestuurder gaan zitten?
Dat vraagt iets van jou… Als je gewend bent om zelf uit te voeren, dan is dat best ingewikkeld. Als je het kan laten bij de ander, is dat helpend. Als je de ander kan spiegelen of een vraag kan stellen waar iemand een flinke dag op moet broeden, dan pas ben jij als toezichthouder aan het werk. Een helder rolbewustzijn is nodig om toezichthouder te kunnen zijn.
Hoe kom ik erachter of ik een toezichthouder ben?
Het zit hem dus in vaardigheden, woordgebruik én in de oprechte interesse in zaken buiten het eigen vakgebied. Maar ook in het durven vertrouwen op je intuïtie en je onderbuikgevoel op tafel durven leggen. Bijvoorbeeld door aan te geven: ‘Ik weet niet precies wat het is, maar volgens mij moeten we het hier nog met elkaar over hebben’. In woordgebruik hoor je al of iemand een aankomend toezichthouder is.
Vooral bij jonge mensen zien we vaak dat ze het idee hebben dat je al ervaring moet hebben of bestuurder moet zijn geweest om in aanmerking te komen voor de rol van toezichthouder. Een mooi voorbeeld hiervan is een dame van begin 30 die vanuit haar rol in de ondernemingsraad kritische vragen durft te stellen. Het maakt voor haar niet uit of ze deze vragen stelt aan de hoogste baas of aan de schoonmaker. ‘Als je schoonmaken zo leuk vindt, waarom besteed je dan zoveel aandacht aan het legen van de prullenbakken?’
Maar ook aan de hoogste baas stelt ze gerust een vraag als: ‘Wat maakt jouw werk zo leuk?’ Zij is een beetje de Pippi Langkous in deze wereld. Zij heeft geen bestuurlijke ervaring, maar bezit wel bestuurlijke kwaliteiten. En dat zorgt ervoor dat de rol van toezichthouder haar op het lijf is geschreven.
Een RvT is op zoek naar…
Meer diversiteit in leeftijd, in gender, in achtergrond, in stijlen van toezicht houden en in ervaring. Dat is waar RvT’s naar op zoek zijn, weet Lidewij. Naar een zo’n divers mogelijk team met mensen die snappen dat samenwerken een RvT sterk maakt. Als je allemaal een onderzoekende houding hebt, dan kom je er als RvT wel. Het is belangrijk dat jij je daarbij evenwaardig opstelt. De rol van toezichthouder moet je willen, voelen en pakken!
In de Online oriëntatie op toezichthouder worden helpen wij je te ontdekken of toezicht houden nieuwe stijl de volgende stap is voor jou. Je kunt de oriëntatie zowel online als in een reeks van 4 webinars in een week volgen.
Heb je vragen, neem dan contact op met Caroline Wijntjes.