Zoals zoveel zaken in het (professionele) leven, begint alles met een gezonde basis. Ook toezicht houden. En die gezonde basis rust op verschillende factoren; waarden en ambities die in elke Raad van Toezicht gezamenlijke grond vormen.
Hoe ziet jouw basis er in de Raad van Toezicht uit?
Toezicht houden is mensenwerk
Van oorsprong zijn systemen leidend in organisaties. Gestructureerde, overzichtelijke en duidelijke regels, processen en systemen. Echter, de praktijk komt zelden overeen met de theorie van deze systemen, om de doodeenvoudige reden dat in organisaties mensen werken en geen robots.
Een verandering willen bewerkstelligen behelst dan ook meer dan het draaien aan een paar knoppen. Immers: het zijn de mensen die systemen bedenken, uitvoeren en dus ook… veranderen! Alleen mensen kunnen een verandering in systemen inzetten en (vooral) doorzetten.
Binnen je Raad van Toezicht werkt het precies zo. Het is een ‘mensenbolwerk’ en niet een een geoliede machine met perfect op elkaar aansluitende radartjes – hoe graag we dit ook zouden wensen. Resultaat en succes liggen in het verschiet als er gedeeld gedachtegoed bestaat op het gebied van waarden en ambities. Dit alles is heel logisch, maar in het woordje ‘gedeeld’ zit ‘m de kneep…
Gedeelde ambitie
In je overweging of toezichthouderschap in een bepaalde organisatie bij je past neem je eigenlijk als eerste je ambitie mee. Wat is jouw ambitie en hoe verhoudt die ambitie zich ten opzichte van de ambitie van de organisatie? Kloppen de ambities van de RvT met de ambities van de organisatie? En zo niet, valt dat nog bij te sturen, en kun of wil je daar (nog) wel een rol in spelen?
Weet de waarden
Ambitie is één ding; een ambitie waarmaken zeker een tweede. Helemaal in grote organisaties zijn de wegen naar het behalen van een bepaalde doelstelling soms niet heel duidelijk, en vele wegen leiden naar Rome. Als Raad van Toezicht is het een taak om die doelstelling te toetsen, en daarover te adviseren aan de bestuurder als die afwijkt. En dat werkt het beste als je dezelfde taal spreekt of in ieder geval de taal van de ander kent.
Als ambitieniveaus en waarden op elkaar aansluiten, vergroot dat de kans op een toezichthouderschap die waarde toevoegt. Kortom: gedeelde ambities en waarden die aansluiten bij de organisatie(doelen) vormen belangrijke factoren in het vormen van een goede basis in het toezicht.
Daarbij is diversiteit van denken in een Raad van Toezicht goed, want zo worden belangrijke issues van verschillende kanten belicht. Het is bovendien onontkoombaar, want elk mens heeft een eigen set waarden. Deze hoeven niet gelijk te zijn, maar ze moeten wel gelijke grond hebben en even hard meetellen. Daarnaast is het heel belangrijk inzicht te krijgen in jouw eigen waarden en de waarden van de andere leden. Dat voorkomt miscommunicatie. Waar jij het over onafhankelijkheid hebt, kan een ander dat interpreteren als een gebrek aan loyaliteit, bijvoorbeeld. Waarden bepalen de bril waardoor we kijken.
Kijken door de bril van de ander
Hoe zit het met de waarden van je collega toezichthouders? Wees open, stel elkaar vragen en bespreek welke waardensets er allemaal aan tafel zitten. Het verrijkt niet alleen het gesprek en de onderlinge communicatie, maar zeker ook je eigen kijk op zaken. Vragen en luisteren mondt uit in leren.
Aandacht voor elkaar is cruciaal in deze dynamische tijd. Kijken onder de wateroppervlakte is misschien niet de makkelijkste weg, maar legt wel een solide basis voor effectief toezicht met meer menselijke maat!
Wil je meer leren over waardengericht toezicht? Schrijf je dan in voor onze basismodule Op weg naar Nieuw Toezicht. Ook in-company te volgen als Raad van Toezicht.