Toezicht houden nieuwe stijl gaat over je eigen ruimte creëren in het toezicht. Begrippen als visie, ambitie en waarde toevoegen aan de organisatie passen bij een Raad van Toezicht die zich proactief en transparant wil committeren aan de organisatie.
Dat alles wordt vervat in een werkbaar toezichtsplan.
Maar wat is dat dan: een werkbaar toezichtplan? Hoe komt een dergelijk plan tot stand en, is dat niet juist toezicht houden 1.0?
Dat laatste hangt helemaal af van de inhoud van het plan. De toezichthouder nieuwe stijl heeft immers de Schijf van Vijf voor goed en gezond Toezicht tot zijn beschikking.
Stap 1 bij het opstellen van zo’n werkplan is dan ook een gesprek over je visie op toezicht houden, waarbij toezichthouders elkaar – en zichzelf – vragen voorleggen als: ‘Wie zijn wij als Raad van Toezicht?’, ‘Waar staan wij voor?’, ‘Welke stijl van toezicht houden hanteren wij?’ en ‘Wat is goed toezicht voor onze organisatie?’
Immers bij een Raad van Toezicht die nadenkt over het eigen ambitieniveau en de wijze waarop ze dat willen bereiken, stelt zich niet alleen proactief op maar komt het toezicht van binnenuit. Hierdoor worden (governance)regels en wetgeving minder als een ballast ervaren. Een nieuwe werkmethode die werkt!
Natuurlijk brengt de toezichthouder zelf zijn eigen waarden, normen, kennis en ervaring mee, en levert daarmee een belangrijke inhoudelijke bijdrage aan het toezichtplan. Het werkplan bevat de stappen die in gezamenlijkheid worden gezet, en geeft zicht op het gewenste ontwikkelingspad van de RvT. Het spreekt voor zich dat de persoonlijke ambitie moet aansluiten op dit pad.
Een voorbeeld uit eigen praktijk is een zorgorganisatie, waar de Raad van Toezicht door deze werkmethode tot het inzicht kwam dat meer scholing van medewerkers nodig was. Zoals de nieuwe techniek van schermzorg eigen te maken bijvoorbeeld. Hoewel ‘zorg op afstand’ aanvankelijk een bedreiging leek voor de kwaliteit van zorg, leverde de praktijk een andere conclusie op.
Oftewel: door de impact van nieuwe trends en ontwikkelingen te kennen, kan niet alleen getoetst worden of ze al dan niet passen in de strategie van een organisatie, maar ook welk toetsinstrumentarium je het beste kunt toepassen.
Om terug te komen op het voorbeeld uit de zorgorganisatie… door op afstand te monitoren, bleek juist dat er meer tijd vrij kwam voor échte aandacht voor bewoners.
Een logische stap bij het maken van een toezichtplan is dan om te kijken hoe een dergelijke ontwikkeling vertaald kan worden in toezicht. Is er voldoende kennis aanwezig over het onderwerp om de bestuurder goed te kunnen adviseren? Het volgen van een trend is tenslotte geen doel op zich; bewust kiezen en een visie erop ontwikkelen wél! Je visie op toezicht bepaald immers de focus en de inrichting van je toezicht.
Nu is het vrij eenvoudig om een ‘copy-paste-plan’ uit een andere organisatie te hanteren of de regie over het plan bij de bestuurder neer te leggen. De onderliggende gedachte bij het opstellen van een toezichtplan is dat de Raad van Toezicht het plan zelf opstelt. Want juist wanneer toezichthouders het proces zelf doormaken raken zij gemakkelijker de kern en beklijft de werkmethodiek beter. Bovendien is het echt maatwerk: toezicht dat pást bij jouw organisatie.
Samenvattend: een werkbaar plan op toezicht start met een heldere, gezonde visie en ambities, en omschrijft relevante onderwerpen van toezicht voor de komende 2 jaar!
In de basismodule Op weg naar Nieuw Toezicht ga je aan de slag met het zelf opstellen van een toezichtsplan, en geven wij handvatten om tot een gedegen werkplan te komen.