Wat is toezicht houden nieuwe stijl?

Je kunt een stijl van toezicht houden vergelijken met een stijl van leiding geven.

We spreken voor de duidelijkheid in uitersten als het gaat om een klassieke stijl van toezicht houden en de nieuwe stijl. In de meest verregaande vorm van de klassieke stijl van toezicht houden zie je een grijze oudere blanke man, die een sigaar rookt bij een glas wiskey, die op een controlerende wijze toezicht houdt op de jaarrekening, begroting en het strategisch plan. Hij komt maximaal vier keer per jaar in de RvT vergadering. De klassieke toezichthouder communiceert alleen met de bestuurder en als het moet met de ondernemingsraad, want hij vindt dat de toezichthouder vooral op de achtergrond moet blijven. De bestuurder is immers het boegbeeld van de organisatie.
In zijn toezicht reageert hij dan ook alleen op wat de bestuurder hem aan informatie aanreikt. De klassieke toezichthouder observeert veel en heeft een muur om zich heen gebouwd, en is dus niet of slecht bereikbaar en benaderbaar. De managementinformatie op de vergadertafel, tientallen stukken moet hij doorlezen, geven hem alle inzicht die hij nodig heeft om te kunnen besluiten. De klassieke toezichthouder zit aan het einde van zijn werkzame leven en laat je voelen dat hij zeer ervaren is, en jij hem niets meer hoeft te vertellen. Deze vorm van toezicht houden in zie je nog steeds, het meeste bij grote hierarchische organisaties.

Toezicht houden nieuwe stijl breidt zich als een olievlek uit in Nederland

Gelukkig is de wereld van het toezicht houden sterk veranderd de afgelopen jaren, en is de nieuwe stijl van toezicht houden steeds meer in opkomst. Daarin heeft De Erkende Toezichthouder een voortrekkersrol.
De toezichthouder nieuwe stijl is ambitieus en vergadert meer dan vier keer per jaar: zoveel als dat nodig is. Ze is intrinsiek gemotiveerd, wil leren en is aanspreekbaar op haar functioneren en het toezicht. Het is overigens net zo vaak een vrouw als een man vanaf een gemiddelde leeftijd van achter in de twintig tot zo’n zestig jaar.
Het gaat daarbij niet om hoeveel ervaring je hebt, maar vooral om wie je bent en over welke vaardigheden je beschikt. Kennis is immers in te huren. Zij omarmt duurzaamheid, diversiteit en inclusiviteit, is open en transparant, en gaat het gesprek aan met mensen in de organisatie.
In haar toezicht werkt ze vooral samen met collega-toezichthouders en interne stakeholders voor goed toezicht, ieder vanuit de eigen rol. Er moet immers draagvlak zijn voor het toezicht, Inzicht in welke waarden en normen je met elkaar deelt, hoe je waarde toevoegt en daarop reflecteren zijn voorwaarden voor die goede samenwerking. De toezichthouder nieuwe stijl vindt het heerlijk om te kunnen klankborden en advies te geven aan de bestuurder, en alleen te controleren als dat (wettelijk) echt nodig is.

Iedere toezichthouder zegt tegenwoordig dat ze van ‘de nieuwe stijl toezicht houden’ zijn

Niets is minder waar. Hoogstens zijn ze niet van de klassieke stijl van toezicht houden. De realiteit is heel vaak dat hun stijl van toezicht houden tussen de klassieke en nieuwe stijl zal liggen. Bij De Erkende Toezichthouder werken we met de meest vernieuwende stijl van toezicht houden, toegepast op iedere situatie in het toezicht. Deze nieuwe stijl van toezicht houden anticipeert op de toekomst en heeft impact op de organisatie waarop je toezicht houdt. En dat kan echt iedere toezichthouder leren!

Wil je luisteren naar een podcast over vernieuwend toezicht? Dat kan hier via ‘Morgen organiseren we anders’ van Minke Buizer. Zij gaat in gesprek met Caroline Wijntjes (Founder De Erkende Toezichthouder) en Arnaud van Holst (voorzitter RvC) hoe dat eruit ziet in de praktijk.