‘Als de accountant het zegt, zal het wel kloppen, toch?’
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: nee. Niet de accountant is eindverantwoordelijk over de financiën in een organisatie. Jij als toezichthouder bent dat. Accountant, ondernemer én toezichthouder Jan Wietsma werkt als docent voor De Erkende Toezichthouder en weet inmiddels alles over de valkuilen rondom toezicht op financiën. Waar liggen kansen voor jou als toezichthouder?
Als je het Jan vraagt, is het onderdeel financiën binnen een organisatie een van de meeste interessante onderdelen van het bedrijf. Jan: “Het heeft alles te maken met de keuzes die mensen maken. Dat kan goed gaan, maar zeker ook helemaal fout. Ik vind het interessant om te kijken waar het mis ging bij bijvoorbeeld fraude of faillissement. Maar beter nog zorgen we er natuurlijk voor dat we dit kunnen voorkomen.”
Jan wil toezichthouders graag 5 tips meegeven als het gaat om toezicht op financiën.
-
Zorg voor voldoende mensenkennis
“Wat ik vaak zie is dat de rollen binnen de organisatie niet duidelijk zijn. Daarom is het belangrijk om allereerst te weten wie er tegenover je zit. Wie is de bestuurder? En wat zijn de belangen die de bestuurder heeft? Kan dat er wellicht toe leiden dat hij of zij verkeerde beslissingen neemt?”
-
Zorg dat je de juiste kpi’s hebt
“Het is belangrijk om te weten aan welke knoppen je kan draaien in de organisatie. Zijn de financiële doelstellingen die de organisatie heeft wel duidelijk genoeg? En hoe gaan we die doelen behalen?”
-
Stel voldoende vragen
“Ik merk tijdens de verdiepingsmodule die ik begeleid vaak dat toezichthouders onvoldoende doorvragen aan een bestuurder over hoe de financiën werkelijk in elkaar zitten. Als de bestuurder bijvoorbeeld zegt: ‘Oh, dit is niet zo belangrijk’, moet je dat als toezichthouder eigenlijk nooit klakkeloos aannemen. Maar door gebrek aan kennis van de financiële kant, wordt dat vaak wel gedaan. Zorg dus dat je voldoende doorvraagt. Geen vraag is te gek!”
-
Weet dat jíj eindverantwoordelijk bent
“Vaak denkt men dat een accountant eindverantwoordelijk is voor het financiële deel van de organisatie. De accountant zegt dit, dus het zal wel zo zijn. Niet dus! De eindverantwoordelijke is en blijft de toezichthouder. Neem dus nooit klakkeloos aan wat er uit gesprekken met de accountant komt, maar blijf hierop kritisch. De RvT is de enige eindverantwoordelijke voor het zetten van de handtekening onder het jaarverslag.”
-
Bespreek met elkaar de belangrijke criteria van een organisatie
“Het is slim om elk jaar opnieuw als RvT vast te stellen in je toezichtplan wat je vindt wat belangrijke criteria zijn waarop je de organisatie wil volgen. Wat zijn de risico’s voor deze organisatie? Waar is de organisatie extra vatbaar voor? Dat kan nu bijvoorbeeld te maken hebben met de hoge energierekeningen, maar zo zijn er tal van voorbeelden te noemen. Elk jaar kunnen die criteria overigens anders zijn voor de organisatie. Kijk daarom vooruit, beweeg mee met wat er speelt en houd de actualiteit bij.”
Benieuwd naar meer tips? De verdiepingsmodule ‘Toezicht op financiën & business intelligence’ wordt op vrijdag 23 september weer verzorgd door Jan Wietsma. Locatie: Utrecht. Lees er meer over.