Vanuit de goede voornemens tijdens de vakantieperiode gaan toezichthouders geregeld op zoek naar een ander commissariaat. En aankomende toezichthouders verzamelen moed en gaan eveneens solliciteren. Het is er inderdaad een goede tijd voor, want er zijn vacatures genoeg!
Maar is iedereen ook goed voorbereid?
Ik krijg regelmatig vragen als: ‘Ik heb nu wel een commissariaat, maar hoe onderscheid ik me van anderen?’ en ‘Hoe kan ik mijn toegevoegde waarde als toezichthouder laten zien?’
In de gesprekken die dan volgen, merk ik dat er onduidelijkheden en misverstanden zijn. Dat is jammer, want die staan logischerwijs het krijgen van een passend commissariaat in de weg. Daarom zoomen we in op de toegevoegde waarde van de toezichthouder en hoe je die voor jezelf kunt bepalen, met drie praktische tips.
Natuurlijk wil je als toezichthouder goed functioneren. Je wilt al je taken optimaal vervullen in je rol als adviseur, toezichthouder en werkgever van de Raad van Bestuur. Je hebt daarvoor de nodige bagage in de vorm van je persoonlijke competenties, vakinhoudelijke en sectorspecifieke kennis en ervaring op bestuurlijk niveau. In het klassieke toezicht was dat wellicht voldoende, maar Toezicht Nieuwe Stijl vraagt om iets extra’s. Wat is dat extra’s waarom de nieuwe economie vraagt? En hoe kom je achter jouw extra’s? Heel handig om te weten, want daarin zit juist jouw individuele meerwaarde als toezichthouder.
Toegevoegde waarde in toezicht, wat is dat?
Even een uitstapje naar de economische wetenschappen. Het begrip toegevoegde waarde kennen we in de economie als het verschil tussen de marktwaarde van je productie en de grondstoffen die je daarvoor ingekocht hebt. Deze definitie kunnen we prima overzetten op de functie van toezichthouder. 
Je kennis, ervaring en competenties vormen dan de grondstoffen. Wat jij daar aan toevoegt aan persoonlijke eigenschappen, motivatie, drijfveren en waarden bepaalt jouw meerwaarde. En juist die meerwaarde heb je nodig voor een eigentijdse manier van toezicht houden.
Waarom is toegevoegde waarde nodig?
Als toezichthouder in de nieuwe economie heb je een breder takenpakket. De veranderingen in de wereld gaan steeds sneller. Zowel op technologisch gebied, in de financiële wereld, de (geo-)politiek als in de maatschappelijke samenleving. Dat stelt andere en hogere eisen aan toezichthouders. De blik is niet meer alleen naar binnen gericht, maar nadrukkelijk op het totale geheel van stakeholders en trends. Dat vraagt een andere werkwijze en creatieve manieren om goed toezicht te blijven houden.
Daarnaast kijkt de publieke opinie mee over je schouder en laat via de traditionele én de sociale media weten wat ze vindt. Een evenwaardige relatie met stakeholders is cruciaal. Hoe houden we elkaar in dit complexe geheel scherp?
Het gaat daarbij om aspecten die niet zozeer te maken hebben met je vakinhoudelijke kennis op financieel, hrm, marketing of juridisch gebied, maar die betrekking hebben op relaties, samenwerking, en op veranderingen. Dat vraagt dus echt andere vaardigheden dan in het klassieke toezicht. Nieuw Toezicht vraagt een andere mindset, een andere manier van kijken naar mensen, organisaties en je omgeving. Dat heeft grote consequenties voor de manier waarop we ons toezicht inrichten en uitvoeren om echt van toegevoegde waarde te kunnen zijn.
Hoe bepaal ik mijn toegevoegde waarde?
Toegevoegde waarde vraagt om authenticiteit. Om waarde toe te kunnen voegen voor de organisatie waar je toezichthouder bent, is het nodig te weten wie je bent, wat je drijfveren zijn en door welke denkstijlen en waarden jij je laat leiden. Om daar achter te komen moet je onbevangen naar jezelf kunnen kijken, ook naar je zwakke punten. Aan je omgeving vragen hoe die jou ervaart en tegen je functioneren als (aankomende) toezichthouder aankijkt, is iets wat daarbij helpt. Begrijpen hoe je functioneert, weten welke instrumenten je ter beschikking hebt en hoe je die in kunt zetten zijn voorwaarden voor het bepalen van je meerwaarde.
Succesvolle sollicitaties
Je hebt dat zelfonderzoek nodig om te bepalen wat voor soort toezichthouder jij bent, en bij wat voor soort organisatie jouw kwaliteiten het beste tot hun recht komen. Als je dat proces doorlopen hebt, zul je ervaren dat je sollicitaties veel succesvoller worden. Je kunt dan namelijk heel gericht keuzes maken. Het is ook iets wat ik merk in onze opleiding. (Aankomende) toezichthouders beginnen enthousiast te solliciteren, maar merken dan dat het niet gaat zoals ze verwachten. Ze weten niet goed hoe ze zich kunnen onderscheiden of lopen vast in (sollicitatie)gesprekken. Dat leidt tot frustratie en onzekerheid. Pas als ze zijn vastgelopen gaan ze onderzoeken wat er aan de hand is. Eerst je toegevoegde waarde bepalen en dan vervolgens gaan solliciteren blijkt een meer effectieve en prettige weg.
Drie tips
Tot slot drie tips die je helpen bij het vinden van een commissariaat dat bij jou en je toegevoegde waarde past.
- Durf je functioneren als (aankomend) toezichthouder te toetsen buiten de (werk)omgeving die je bekend is
- Onderzoek je motivatie, drijfveren, denkstijlen en de waarden van waaruit jij toezicht wilt houden
- Formuleer je toegevoegde waarde als toezichthouder vóórdat je gaat solliciteren en oefen daarmee.
Meer informatie over de ontdekkingstocht naar jouw toegevoegde waarde als toezichthouder? Bekijk onze module Met gemak het juiste commissariaat krijgen,
of neem contact op met Caroline Wijntjes.