Een voorwaarde voor goed toezicht is dat je als toezichthouder beschikt over de juiste informatie. Dat vraagt veel meer van je dan alleen contact houden met je bestuurder en je in- en externe stakeholders. Het vereist ándere vaardigheden: jij moet zelf zorgen dat je precies boven water krijgt wat nodig is voor een goed advies, standpunt of besluit.
Dat doe je door de juiste vragen op te halen vanuit je toezichtkader, én je vragen op de juiste manier te stellen. Het is misschien wel de belangrijkste vaardigheid van een toezichthouder. Tegelijkertijd blijkt het een van de lastigste. Doorvragen en daarbij rekening houden met je gesprekspartner, blijkt in de praktijk van het toezicht houden minder simpel dan je zou denken. Hoe zorg jij dat je het goede gesprek voert?
Oefenen met je eigen praktijksituatie
Wij zien regelmatig dat toezichthouders zich er onvoldoende bewust van zijn dat het proces start met jezelf uit te dagen om díe formatie boven tafel te krijgen, waar je naar op zoek bent. Je zoekt naar de juiste soort vragen en naar een manier om ze te stellen die als prettig wordt ervaren en niet als irritant. Tegelijkertijd blijf je graag zo dicht mogelijk bij je eigen natuurlijke manier van vragen stellen. De Erkende Toezichthouder ondersteunt jou als toezichthouder bij het voeren van het goede gesprek en het constructief doorvragen daarin.
Dat doen we onder meer in onze verdiepingsmodule ‘De juiste vragen stellen; het lijkt zo simpel’. We gebruiken o.a. casussen van de deelnemers en doen rollenspellen. Zo zie je meteen hoe jouw vraag overkomt en wat het resultaat is. Er is dus direct reflectie op je gedrag. Ben je te diplomatiek, dan komt je vraag niet aan en krijg je niet wat je wilt. Ben je te direct, dan schiet de bestuurder in de weerstand en krijg je ook niet waar je naar op zoek bent.
Speltechniek uit de theaterwereld
Je leert niet alleen hoe je jouw communicatiestijl (en die van anderen) kunt inzetten voor beter toezicht en oefent daarmee, maar je krijgt ook de beschikking over nog een ander heel belangrijk aspect van gedrag dat je in kunt zetten: je reële status. Dit is een principe uit de theaterwereld. Het gaat daarbij om iets heel anders dan je sociale status. Je reële status is de positie die je ten opzichte van iemand anders inneemt als het gaat om gedrag, of de relatie die je met iemand hebt, en wordt bepaald door de situatie waarin je je op dat moment bevindt.
Zet bewust je reële status in voor een beter resultaat
De reële status kun je verbeelden als een schaal die loopt van laag naar hoog. De gedragskenmerken aan de beide uiteinden zijn heel duidelijk herkenbaar. Als we kijken naar spreken en stemgebruik, zien we bijvoorbeeld:
Daarnaast zijn er nog tal van andere non-verbale uitingen van hoge en lage reële status, zoals de mate waarin je ruimte inneemt, je plek in de groep kiest, de mate van oogcontact, het gebruik van gebaren, lichaamshouding, gezichtsuitdrukking etc. Je leert je bewust te zijn van je eigen status, en weet tegelijkertijd dat je de mogelijkheid hebt om de hele bandbreedte van de schaal in te zetten. Dit maakt dat je in iedere situatie bewust kunt kiezen hoe je je opstelt en op wat voor manier je je vragen stelt. Je leert de vaardigheid van vragen stellen dus effectiever inzetten.
Ken je rol en je effect
Al lezend heb je vast het mechanisme herkend. Misschien schieten je al situaties te binnen waarin je je hoge status inzette en waarin dit niet werkte. Gebruikte je grote gebaren, moeilijke woorden en expliciete taal? Dan sloeg je gesprekspartner waarschijnlijk dicht. Je verbale en non-verbale communicatie riepen een reactie op die jou niet verder hielp. Als informatie verzamelen je doel is, is het nodig om te communiceren op basis van gelijkwaardigheid. Het is een van de kenmerken van toezicht nieuwe stijl.
Effectiever vragen stellen
In de verdiepingsmodule leer je wat je eigen communicatiestijl is en wat de andere stijlen zijn en in welke situatie je welke stijl kunt toepassen voor het beste resultaat. Je oefent met vragen in verschillende praktijksituaties en merkt wanneer je vragen effectief zijn en wanneer niet. Daarbij maak je onder meer gebruik van de speltechniek van de reële status.
Je leert tevens hoe je je vraagtechnieken verrijkt, een reactie op jouw vraag interpreteert, en ook hoe je de communicatie binnen je RvT bespreekbaar maakt.
Meer weten over de verdiepingsmodule ‘De juiste vragen stellen; het lijkt zo simpel’?
Je kunt de module op locatie volgen en ook als in-company training.
Informeer bij founder Caroline Wijntjes naar de mogelijkheden.
Meteen inschrijven is ook mogelijk en doe je hier.