Tegenwoordig kent een organisatie ontelbaar veel uitdagingen. Van kansen die de marktpositie versterken tot risico’s die grote gevolgen kunnen hebben. Al deze uitdagingen zijn van invloed op je toezicht. De wijze waarop je toezicht houdt, kan er in pakweg één jaar tijd compleet anders uitzien. Want alles verandert, en steeds sneller ook. En dus is het de kunst om daarop als RvT te anticiperen. Hoe kun je met de RvT jullie werkwijzen veranderen? En hoe kan het gedeelde toezichthouderschap hierin een rol spelen? Wees creatief en verander mee!
Pas gedeeld toezichthouderschap toe
Als toezichthouder is het belangrijk dat je vooruit kijkt en daardoor veranderingen goed ziet aankomen. Dat je op een interactieve én proactieve wijze je toezicht verder doorontwikkelt. Dat je eerst binnen je organisatie in gesprek gaat over hoe jullie toezicht mee moet veranderen wil het waardevol zijn of blijven. Dát is de kern van gedeeld toezichthouderschap. En vervolgens het gesprek over toezicht daarna met externe belanghebbenden deelt.
Zo is bijvoorbeeld leiderschap zich in rap tempo aan het vernieuwen. Termen als agile en dienend leiderschap hebben nodig dat het persoonlijk leiderschap bij medewerkers en midden management goed ontwikkeld is. Als RvT is het dan van belang te zien dat zij passende ondersteuning en opleiding krijgen. Maar ook door tijdig in gesprek te zijn over hoe de competentiemix als gevolg van alle veranderingen wijzigt door de hele organisatie heen. Gaan er bijvoorbeeld functies verdwijnen, en waar ontstaan dan nieuwe? Hebben we ook tijdens die transitie adequate kennis in huis? En in hoeverre is er sprake van organisatie-overstijgende activiteiten die hierop inspelen? Vernieuwend leiderschap heeft (in)direct gevolgen voor het behalen van de doelstellingen van je organisatie. Ervaar als RvT wat persoonlijk leiderschap doet bij medewerkers, en sluit aan bij de brede strategische discussies hierover in je organisatie. Niet alleen met de medezeggenschapsraad, maar ook bijvoorbeeld met een brede projectgroep die leiderschap verder moet brengen in de organisatie. Maar waarom zou je dit doen?
Cruciaal in de rol van de RvT
Het is van groot belang dat je als toezichthouder draagvlak krijgt voor je toezicht, en daarom breed daarover in gesprek bent. Met als voornaamste reden dat medewerkers direct die veranderingen in het werkveld en in contact met de klant ervaren. Of in ons voorbeeld: het leiderschap ontvangen. De juiste informatie brengt immers nuance aan om goed toezicht te houden. Bovendien maakt het je alerter op andere zaken dan je wellicht op voorhand in de RvT-vergadering dacht.
Cruciaal in je rol is de manier waarop je je werk als toezichthouder doet: klankborden over onderwerpen met een bredere groep levert meer (perspectieven) op dan enkel met de bestuurder. En kom altijd met de vraag: ‘Waarop vinden jullie dat de RvT toezicht moet houden ten aanzien van dit onderwerp?’ Het levert niet alleen draagvlak voor je toezicht op, maar ook het toezicht dat écht nodig is. Met opgedane inzichten kun je vervolgens samen in de RvT niet alleen je bevindingen delen, maar juist een verdiepingsslag maken.
Gebruik de sweetspot!
Wat is de sweetspot? De sweetspot is dé plek waar het toezicht ontstaat, bijvoorbeeld in een strategische projectgroep of werkgroep met mensen uit alle hoeken van de organisatie. In de nieuwe stijl van toezicht houden ontstaat toezicht allang niet meer in de boardroom alleen. Natuurlijk beslist de RvT uiteindelijk hoe er toezicht gehouden moet worden. Maar de wijze waarop en hoe je toezicht houdt , ontstaat in die sweetspot. Het is dé kraamkamer waar mensen bij elkaar komen en antwoord geven op je vraag welk toezicht er volgens hen nodig is. Je kunt als RvT een eigen groep van mensen organiseren of aansluiten bij bestaande overlegvormen. Hiermee heb je gelijk de kern van gedeeld toezichthouderschap te pakken: draagvlak creëren voor het werk dat je als RvT doet.
Nieuwe stijl toezicht houden
Gedeeld toezichthouderschap is een manier van werken die past binnen de nieuwe stijl van toezicht houden. Uiteraard is het een voorwaarde dat je je rol als toezichthouder buiten de boardroom goed weet te benutten. Dat je je ervan bewust bent dat je de informatie uit je toetsingskader ophaalt tijdens een bijeenkomst, die de RvT nodig heeft om goed toezicht te houden.
Als RvT kun je de organisatie juist dienen en van toegevoegde waarde zijn door bovenstaande vragen, waarop en hoe toezicht gehouden moet worden, te stellen. Dat betekent wellicht dat je je kwetsbaar opstelt, en de mening van anderen daarover serieus neemt. We hebben al vaker gezien dat juist door het gedeelde toezichthouderschap, de prioriteiten in het toezicht anders gewogen gaan worden. Het verrijkt je RvT enorm blijkt in de praktijk om dit gesprek over je toezicht aan te gaan, daar liggen kansen die jouw RvT niet onbenut mag laten.
Ontdek de basis van het nieuwe toezicht. Je ontwikkelt je eigen visie en ambitie op nieuw toezicht, en leert hoe je in de rol van toezichthouder het samenspel met stakeholders kunt aanpakken. Schrijf je in voor de Basismodule Op weg naar nieuw toezicht of neem contact op met Caroline Wijntjes voor meer informatie.